Tarla faresi ülkemizde ve dünyada yaygın olarak görülen, ev faresi türüne yakın fare çeşitlerinden biridir. Bu canlılar kemirgenler ailesinden microtus türünün bir bireyidir.
Normalde açık arazi şartlarında yaşamayı tercih etse de insanların yaşadığı ev gibi yapılarda da yaşama ihtimali olduğundan dolayı görmezden gelinmemesi gerekir. Özellikle de kırsal bölgelerde yaşıyorsanız!
Tarla Faresinin Özellikleri – Nasıl Anlaşılır?
İlk olarak tarla faresinin neye benzediğini öğrenelim. Küçük, tombul, kalın ve yoğun kürklerle kaplı vücudu, kısa bacakları ve kısa kuyruğu bulunur. Genellikle kahverengi veya gri renk tonlarına sahip bir dış görünümü vardır. Siyah renkli küçük gözlere sahiptir.
Gövdesinin alt kısmı genellikle açık gri veya beyaz renklidir. Yavru tarla fareleri ise çoğunlukla gri renk tonlarını barındırır. Renk bakımından tarla fareleri çeşitlilik gösterebilir.
Büyüklüğü çeşidine bağlı olmakla birlikte 13 cm ile 18 cm arasında değişir. Yaşam koşullarının iyi olması ile birlikte 20 cm kadar büyüklüğe ulaşabilir. Ağırlığı ise 85 gram ile 115 gram arasında değişir.
Tarla Faresi Türleri
Büyük ve küçük olmak üzere onlarca tarla faresi türü bulunmakta. Aşağıda ise en bilinen tarla faresi türlerini görebiliriz;
-
Bayağı tarla sıçanı
-
Uzun kuyruklu tarla faresi
-
Kısa kuyruklu tarla faresi
-
Dağ faresi
-
Orman faresi (çam sıçanı)
-
Çayır faresi
-
Kırmızı sırtlı fare
-
Su sıçanı
Tarla Faresi ile Ev Faresi Arasındaki Fark
Tarla faresi ile ev faresini birbirinden ayırmak bazen zor olabilir. Birçok konuda birbirleriyle benzerlik gösterirler.
-
Ev faresinin sivri, tarla faresinin oval şekilde burnu vardır.
-
Ev faresinin gözleri ve kulakları tarla faresinden daha büyüktür.
-
Ev faresinin kuyruğu tarla faresine oranla daha uzundur.
Tarla Faresi Ne Kadar Yaşar?
Tarla faresinin ömrü yaşam koşullarına göre değişiklik gösterir. Normalde 2 ay ile 1 yıl arasında yaşarlarken iyi bir ortamda yaşıyorlarsa 2 yıl kadar yaşayabilirler.
Tarla faresinin üremesi diğer kemirgenlerde olduğu gibi hızlıdır. 1 yılda 5 - 6 kere doğum yapabilirler ve hamile kalma süreleri yaklaşık 3 ile 4 hafta arasındadır. Laboratuvar ortamında ise yılda en fazla 17 kere doğum yapabilirler. Her doğumda 6 ile 13 kadar yavru doğurabilirler. Doğan her bir fare ise 8 ayda üremeye hazır şekilde büyür.
Erkek tarla faresi küçük farelere karşı tahammülsüzdür. Kendi bölgelerinde karşılaştığı yavru fare eğer kendisine ait değilse öldürebilir. Doğan farelerin yaklaşık %10 kadarı yaşamlarını devam ettirirler.
Üreme zamanları sıcak mevsimler olan ilkbahar, yaz ve sonbahar aylarıdır. Bulundukları coğrafyaya bağlı olarak bu durum değişir. Uygun şartlar altında yıl boyu üreyebilirler.
Tarla Faresi Nerede Yaşar?
Tarla fareleri türlerine göre orman, ovalar, çayır, çimen ve otlaklar, tarla, arazi, sulak alanlar olmak üzere çeşitli ortamlarda yaşayabilirler. Kuzey kutup dairesinde hayatını sürdüren tarla faresi türleri bile vardır. Yeşilliğin bol olduğu yerlerde yaşamayı ise daha çok tercih ederler.
Tarla faresinin yaşadığı bölgelerin ortak özelliği ise kendisini avlayabilecek canlılara karşı etkili bir şekilde saklanabileceği uzun ve yoğun bitki, ağaç, çalılık veya kar örtüsü olmasıdır. Meyve ve ekin bahçeleri, çimlik alanlar, samanlık, tarla ve mera alanlarında, tarlaların kenarlarında bulunan rüzgar engelleyici ağaçlık ve çalılık alanlarda yaşamayı tercih ederler.
Fareler yarı kazıcı bir kemirgendir. Toprağı yemeğini saklamak ve yuva kurmak için kazmayı tercih eder. Derin olmayan, yüzeysel birçok tünel açar ve bu yolları kullanarak yuvalarına giriş çıkış sağlarlar. Tüneller genellikle 8 cm′den büyük olmazlar.
Yuvalarını çim, ağaç kabuğu, ince dal ve yapraklarla oluştururlar ve 15 – 20 cm çağında yuvarlak yapıdadır. Kış aylarında geçici olarak karda derin oyuklar oluşturarak yuva kurabilirler. Havaların ısınması ile birlikte buraları terk ederler.
Tarla Faresinin Yiyecek Kaynakları - Tarla Faresi Ne Yer?
Tarla fareleri genellikle otobur ve vejeteryandır. Her gün kendi vücut ağırlıkları kadar yiyecek yiyebilirler. Yedikleri arasında fındık, fıstık, yaprak, ot, meyve, tahıl ve tohum bulunur. Tarla faresinin en sevdiği yiyecek ise yeşillik, çimlik ve çiçekli bitkilerdir.
Yaz ve sonbahar mevsimlerinde kazdıkları tünellerde kışa hazırlık olarak tahıl ve tohum, soğan gibi yumru kökler, meyveler ve mantarlar depolarlar. Bazen salyangoz, böcek, hayvan kalıntıları yiyebilirler. Kış aylarında zorunda kalırlarsa ağaç kabuğu yiyebilirler. Kıtlık zamanlarında ise birbirlerini dahi yiyebilirler.
Tarla Faresinin Davranışları ve Alışkanlıkları
Tarla faresi türlerine göre gececi veya gündüzcü olabilir. Bazı türleri hem gece hem gündüz aktif olarak yaşayabilir. Alacakaranlık ve şafak vakitleri en aktif oldukları zamanlardır. Ayrıca kış uykusuna yatmazlar.
Saatte 10 km hızlı koşabilir. Birçok türü ise oldukça iyi yüzebilir. Su sıçanları kendisini avlamaya çalışan canlılardan suyun üzerinde yüzerek veya dalış yaparak kurtulabilir. Gelgit ve sel gibi taşkın sularda yüzme yetenekleriyle hayatta kalabilirler.
Tırmanma yetenekleri ise genel itibarıyla kötüdür. Çatı faresi ve diğer farelere kıyasla yerde yaşadıkları için tarla farelerinin çoğu türü için bu durum geçerlidir. Ancak uzun kuyruklu tarla faresinin iyi tırmanabildiği gözlemlenmiştir.
Tarla Faresi İstilasının Belirtileri
Tarla faresinin olup olmadığının belirlenmesi için kemirme izlerinin bulunması tek başına yeterli değildir.
Tarla faresinin en yaygın belirtileri arasında arazide gelip gitmeleri için geçiş noktası olarak kullandıkları yaklaşık 5 cm genişliğindeki deliklerdir. Bu delikler genellikle ağaçların ve çalılıkların yakınında bulunurlar.
Yerdeki kemirilmiş bitki parçacıklarının bulunması da bir diğer belirtidir. Bu deliklerin girişlerinde genellikle kahverengi renkte fare dışkıları ve bitki parçaları bulunur.
Tarla faresi istilasının bir başka belirtisi ise ağaçların yere yakın kısmında ağaç kabuklarının soyulmuş olmasıdır.
Tarla Faresinin Zararları
Tarla farelerinin zararları arasında bulaşıcı hastalıkları taşıyabilme olasılıklarının yanı sıra bahçe ve arazilerde ciddi boyutta hasarlara neden olabilirler. Tarla ve bahçelerde lahana, marul, pancar, havuç, kereviz, şalgam, domates, marul, tahıllar ile beslenirler. Ayrıca yeşil, çiçekli ve çimlik bitlileri de yerler.
Elma, vişne, avokado ve zeytin gibi meyve ağaçlarının kabuklarını kemirerek ağaçlarda hasarlara sebep olurlar.
Bu gibi hasarlar tarım yapılmasına büyük engel oluşturur. Yaygın bir biçimde tünel ve yuvalar kazarken sulama sistemlerine de zarar verebilirler.
Evde Tarla Faresinin Oluşturacağı Tehlikeler – Tarla Faresi Hastalık Taşır Mı?
Araştırmalara göre tarla faresinin insanlarla temas halinde olma olasığının oldukça düşük olması sebebiyle ciddi bir hastalık tehdidinin olmadığını belirtirler. Ancak fareden bulaşan hastalıklar arasında yer alan veba ve tularemi gibi hastalıkları bünyelerinde taşıyabilirler.
Tarla Faresi ile Mücadelede Alınabilecek Tedbirler
Evinizde, çiftlikte, bahçede ve ahırda yabani otları ve mahsülleri ortalık yerde bulundurmamaya gayret edin ve azaltın.
Çim ve otların düzenli olarak kesilmesi tarla faresinin delikleri örtmeleri için gerek duydukları otları bulamamalarına sebep olacaktır.
Toprağı ara ara işleyerek mevcut delik ve tüneller bertaraf edilebilir.
Bahçenin etrafına tel çit çekilebilir.
